Een vrouw heeft de neiging om zich klein te maken om in de mal van de begeerlijke, passieve, lieve vrouw te passen, schreef schrijfster Bregje Hofstede in een boeiend essay voor de Correspondent. Ze schreef het aan de hand van het boek ‘De tweede sekse’ van filosofe Simone de Beauvoir (1908 – 1986) die stelde dat ‘hoe meer [de vrouw] vooruitgang boekt, hoe meer ze afziet van andere kansen; door zich te ontwikkelen tot blauwkous en geleerde, zal ze mannen in het algemeen afschrikken; ofwel ze vernedert haar echtgenoot, haar geliefde, door te veel succes. Ze doet [daarom] niet alleen extra haar best om elegant en frivool over te komen, ze remt zichzelf ook af’.
Hofstede vindt het verdrietigste aan deze analyse van De Beauvoir dat hij nog steeds grotendeels van kracht is. ‘Vrouwen die te veel ambitie tonen, en hun man professioneel voorbijstreven, vergroten de kans op scheiding’, zo schreef correspondent Tamar Stelling, die haar stelling baseerde op wetenschappelijk onderzoek. ‘Die succesvolle vrouwen compenseren hun maatschappelijke slagen bovendien door meer ‘vrouwelijke’ zorgtaken te gaan uitvoeren in het huis. Alsof ze boete doen voor hun onfeminiene succes’.
De vrouwelijke identiteit die wordt gedefinieerd als (enkel) zachtaardig, dociel, passief en onderdanig, is onderdeel van een cultureel-maatschappelijk denken over de vrouw als ‘reactie’ op vrouwelijke archetypen. In dit denken wordt het eeuwenoude archetype van de (heilige) moeder geprevaleerd boven archetypen als de hoer en de heks – archetypen die werden toegepast op onafhankelijke, eigenzinnige vrouwen die niet voldeden aan het ideaalbeeld van deugdelijke echtgenote en moeder.
De genoemde wetenschappelijke onderzoeken tonen aan dat dit archetypische beeld van de ‘ideale vrouw en moeder’ tot op de dag van vandaag door vrouwen geïnternaliseerd wordt, met de nodige psychologische- en emotionele implicaties als gevolg. Het roept tegelijkertijd de vraag op hoe vrij je als vrouw bent bij het ontwikkelen van een onafhankelijke identiteit?
Over het ontstaan van deze archetypen en de gevolgen hiervan voor de omwikkeling van ‘de’ vrouwelijke identiteit en seksualiteit schreef ik in aanloop van mijn boek ‘de emancipatie van de hoer’ al enkele artikelen, zoals: *https://lnkd.in/ejayetmJ
*https://lnkd.in/e8ZQa_cC